Czynności wpływające na sposoby spędzania wolnego czasu przez niepełnosprawnych intelektualnie
Jak twierdzi Czajka S. (1979, s.98) duże znaczenie na sposoby spędzania wolnego czasu mają czynniki tj; płeć, wiek, wykształcenie, tradycje środowiskowe, stan cywilny czy sytuacja materialna.
Jednakże po przeprowadzeniu badań nie mogę się zgodzić z tym twierdzeniem. Być może odnosi się ono tylko do ludzi w normie intelektualnej. Pensjonariusze Domu Pomocy Społecznej z upośledzeniem umysłowym, nie potwierdzili tej zależności.
Moim zdaniem najważniejsza zależność, która wpływa na sposoby spędzania wolnego czasu to usposobienie danej jednostki. Weryfikując zebrane informacje na temat pensjonariuszy odpowiedź na pytanie czy płeć wpływa na sposoby spędzania wolnego czasu? Odpowiadam tak. Z danych zebranych za pomocą kwestionariusza wywiadu wynika, że wśród badanych osób mężczyźni są bardziej aktywni od kobiet. Jednakże porównując liczebność w obu grupach (kobiety, mężczyźni) muszę stwierdzić, iż wynik nie jest miarodajny. Przeważająca liczna kobiet (28) i zaledwie czterech mężczyzn nie daje pełnego obrazu rzeczywistości. Kolejnym czynnikiem, który wpływa na sposoby spędzania wolnego czasu według Czajki jest wiek. Nie odnalazłam żadnych zależności między wiekiem a aktywnym spędzaniem czasu wolnego. Wręcz przeciwnie. Pani Beata mająca 80 lat z różnego rodzaju ograniczeniami fizycznymi, oraz przebywająca w placówce Opieki Społecznej od 56 lat, jest bardziej aktywna niż Pani Judyta, która ma zaledwie 43 lata, a jedynym sposobem spędzania wolnego czasu jest sen i sporadyczne śpiewanie. Natomiast Pani Beata próbuje, oczywiście w miarę swych możliwości korzystać ze spacerów, śpiewać, czy choćby oglądać programy przyrodnicze w telewizji.
Wykształcenie wśród mieszkańców DPS również nie warunkuje sposobów spędzania czasu wolnego. Świetnym przykładem na obalenie tej zależności jest Marzena, która nie ukończyła żadnej szkoły, ale potrafi czytać i pisać. Jest osobą bardzo aktywną i realizuje się jako „aktorka”. Natomiast Patrycja, która ukończyła gimnazjum i jest w trakcie nauki w szkole zawodowej pozostaje osobą bierną w doborze sposobów spędzania wolnego czasu.
Kolejną zależnością, która w pośredni sposób wpływa na sposoby spędzania czasu wolnego są ograniczenia fizyczne. Mieszkańcy poruszający się za pomocą wózków inwalidzkich mają niejednokrotnie problemy z dotarciem na wyznaczone przez siebie miejsce. Często muszą korzystać z pomocy osób trzecich i nie są zabierani na wycieczki czy turnusy rehabilitacyjne. Częściej z tego rodzaju atrakcji korzystają osoby sprawne fizycznie.
Według mnie niewielkie znaczenie ma również stopień upośledzenia umysłowego. Przykładem na to może być Pani Elwira i Patrycja. Pani Elwira ma 47 lat i jest upośledzona intelektualnie w stopniu umiarkowanym. A mimo to jest najbardziej aktywną osobą z całej grupy badanych osób. Uczestniczy ona w każdym rodzaju integracji ze społeczeństwem, uczestniczy w terapii zajęciowej, czynnie uprawia sport, uczęszcza na kółko teatralne i należy do zespołu wokalno- artystycznego. Poza tym rozwija się intelektualnie czytając książki i pełniąc funkcję sekretarza w samorządzie mieszkańców. To zaledwie kilka wymienionych sposobów spędzania wolnego czasu przez Panią Elwirę. Natomiast Patrycja ma stwierdzony lekki stopień upośledzenia umysłowego, ma 24 lata, a jej sposoby na spędzanie wolnego czasu są raczej statyczne. Patrycja cały dzień spędza samotnie w pokoju słuchając muzyki, haftując lub szkicując. Bardzo rzadko zdarza jej się sięgnąć po lekturę, z poza obowiązujących w szkole.
Jak widać stopień upośledzenia umysłowego również nie jest znaczącą zależnością w sposobach spędzania wolnego czasu.
Można odnaleźć niewielką zależność między środowiskiem, z jakiego wywodzi się mieszkaniec placówki opiekuńczej a wpływem na sposoby spędzania wolnego czasu. A mianowicie. Mieszkańcy wywodzący się z domu rodzinnego, odwiedzani przez członków rodziny znacznie częściej spędzają czas aktywnie samodzielnie organizując sobie zajęcia. Natomiast osoby, które całe swoje życie spędziły w Domach Pomocy Społecznej swój wolny czas uzależniają od zajęć prowadzonych przez terapeutów. Znacznie częściej uczęszczają oni na zajęcia zorganizowane poddając się z góry narzuconym zajęciom.
Wszystko więc zależy od osoby, jej usposobienia, zdolności, motywacji do działania oraz tego co wyniosła z domu rodzinnego.
komentarze
Copyright © 2008-2010 EPrace oraz autorzy prac.