Placówka całodobowej opieki jaką jest Dom Pomocy Społecznej w swym statucie musi zagwarantować mieszkańcom zajęcia, które pozwolą na samorozwój jednostki. Zajęcia te muszą spełnić pewne normy ustalone przez Ministerstwo. Muszą mieścić się w kanonach i swą atrakcyjną formą zachęcać mieszkańców do uczestnictwa. Nie mogą być one obowiązkowe. Każdy z mieszkańców, jeżeli wyraża taką chęć może dobrowolnie wybrać sobie formę zajęć i czas, w którym będzie uczęszczał na te zajęcia. Jeżeli w danym dniu poczuje się gorzej, lub nie będzie miał ochoty uczestniczyć w zajęciach może je opuścić bez podania przyczyny.
Dom powinien być otwarty na wszelkie sugestie wypływające od mieszkańców, dotyczące sposobu organizacji zajęć, ich tematyki czy wprowadzenia zupełnie nowych zajęć. Personel, a szczególnie terapeuci prowadzący zajęcia, powinni się dokształcać poprzez różnego rodzaju kursy i warsztaty.
Analizując pracę badanego Domu Pomocy Społecznej uzyskałam informacje dotyczące organizowania zajęć terapeutycznych oraz ich tematyki. Wymienię te formy zajęć oraz krótko scharakteryzuję każde z nich.
Placówka oferuje swym mieszkańcom: animoterapię, hipoterapię, kółko teatralne, muzykoterapię, ergoterapię, zajęcia plastyczno- techniczne, zajęcia ruchowe, samorząd mieszkańców, oraz przyjęcia okolicznościowe.
ANIMOTERAPIA- jest to terapia z udziałem zwierząt. Terapeuci z badanego ośrodka wyjaśniają, że animoterapia na ich terenie polega na obcowaniu ze zwierzętami. Zajęcia odbywają się w Minii Zoo, gdzie pensjonariusze przebywając w otoczeniu zwierząt obserwują ich życie. Wśród mieszkańców Minii Zoo zobaczyć można m.in. lamę, kozy, świnie, owce, króliki, papugi, konie, gęsi, kaczki, gołębie, bażanty, pawie, kury i ryby. Mieszkańcy placówki spacerując po terenie Zoo mogą odpocząć na ławkach lub podzielić się obserwacjami ze współmieszkańcami przy wspólnym stole, gdzie odbywają się zajęcia.
HIPOTERAPIA- „to proces usprawniania psychoruchowego dzieci, młodzieży i dorosłych, z różnymi zaburzeniami rozwojowymi, zachodzący w trakcie jazdy konnej. Zajęcia hipoterapii zawsze powinny przebiegać za zgodą lekarza, a prowadzący terapeuta powinien mieć kilkuletnią praktykę w stadninie. W czasie zajęć hipoterapeuta pełni rolę asekurującą jeźdźca, dbając o jego bezpieczeństwo. Prowadzi zwierzę po stronie słabszej uczestnika zajęć, podtrzymuje je, rozmawia z nim, prowadzi instruktaż bieżący w zakresie ćwiczeń i obserwuje zarówno konia jak i podopiecznego [Baum E., 2008, s. 57].
W DPS, gdzie przeprowadziłam badania, hipoterapia odbywa się trzy razy w tygodniu. „Obcowanie z koniem daje wiele radości”- wyjaśnia hipoterapeutka. Na terenie placówki znajdują się trzy konie, ale tylko jeden przystosowany jest do zajęć z hipoterapii.
KÓŁKO TEATRALNE- w ramach terapii zajęciowej prowadzone jest kółko teatralne, które kilka razy do roku wystawia przedstawienia z udziałem mieszkańców Domu. Grupa teatralna bierze udział w wielu przeglądach o czym świadczą liczne dyplomy i nagrody. Cały zespół liczy 25 osób. Stroje do przedstawień przygotowują pensjonariusze w ramach zajęć plastyczno- technicznych.
MUZYKOTERAPIA- „muzyka pełni w terapii zajęciowej ważną rolę- jest to forma sztuki o największym potencjale terapeutycznym. Muzyka działa na sferę emocjonalną, pobudza wrażliwość, wyobraźnię, kształtuje estetykę i harmonię życia wewnętrznego. Jest nośnikiem ponadczasowych wartości kulturowych, do których można zaliczyć akceptację siebie i innych, wrażliwość, tolerancję, współistnienie w grupie, sens życia [Baum E., 2008, s. 46].
W badanej placówce działa zespół wokalno- artystyczny „Mi- Nutki” prowadzony w ramach terapii zajęciowej. Zespół liczy 15 osób aktywnie uczestniczących w zajęciach oraz wyjeżdżających na przeglądy piosenki. Liczne dyplomy i nagrody świadczą o dużym zaangażowaniu uczestników.
ERGOTERAPIA- „terapia pracą. Jest najstarszą z metod stosowanych w terapii zajęciowej. Przygotowuje podopiecznych do samodzielnej pracy, na miarę ich możliwości [Baum E., 2008, s. 53]. Na terenie opisywanej placówki ergoterapia połączona jest z silvoterapią. Polega ona na uprawianiu niewielkich rozmiarów działki, na której mieszkańcy pod kontrolą terapeuty sieją kwiaty i warzywa, pielęgnują je a w czasie zbiorów korzystają z tego co sami wyhodowali.
ZAJĘCIA PLASTYCZNO- TECHNICZNE- „twórczość plastyczna człowieka jest bogatym źródłem wiedzy o nim. Pozwala na dokonywanie obserwacji zachowania pensjonariusza oraz ma wgląd w jego psychikę. Wytwory plastyczne są dodatkowym źródłem informacji o stanie emocjonalnym podopiecznego, jego nastroju, poziomie intelektualnym percepcji rzeczywistości, a także o tym co aktualnie przeżywa. Za pomocą zajęć plastycznych człowiek ma możliwość wypowiedzi; malując, rysując, opowiada, otwiera się” [Baum E., 2008, s. 43].
Badana placówka podczas zajęć plastyczno- technicznych umożliwia swym uczestnikom wyrażanie siebie w sposób różnorodny. Podopieczni do dyspozycji mają nie tylko farby i kredki, ale także farby do szkła, masę solną, glinę, mogą doskonalić swoje umiejętności w hafcie, wykonywać przedmioty z masy papierowej, a w ostatnim czasie do ich dyspozycji jest również wiklina, z której można nauczyć się wyplatania koszyków.
ZAJĘCIA RUCHOWE- „ten rodzaj terapii obejmuje ćwiczenia usprawniające, poprawiające ogólną kondycję fizyczną” [Baum E., 2008, s. 54]. Na terenie DPS znajduje się sala gimnastyczna, gdzie ćwiczą mieszkańcy. Dla osób, których sport jest najważniejszy został założony klub sportowy „KUBUŚ” zrzeszający mieszkańców. Dzięki codziennym treningom pod okiem rehabilitanta mieszkańcy zdobywają wysokie miesca na zawodach sportowych i olimpiadach specjalnych.
SAMORZĄD MIESZKAŃCÓW- pozwala na odkrywanie w sobie zdolności organizacyjnych i społecznych. Na terenie DPS-u działa samorząd, który aktywnie zajmuje się sprawami mieszkańców.
PRZYJĘCIA OKOLICZNOŚCIOWE- na jednym z oddziałów placówki, której przeprowadziłam badania, organizowane są przyjęcia urodzinowe dla pensjonariuszy. Raz w miesiącu urządza się przyjęcie urodzinowe dla osób, które w danym miesiącu obchodzą swoje rocznice urodzin. Opiekunowie przygotowują ciasto, mieszkańcy dekorują salę Dziennego Pobytu, a później wspólnie świętują.
Copyright © 2008-2010 EPrace oraz autorzy prac.